2025 жыл қазақ руханияты, әдебиеті, ғылымы мен өнері үшін ауыр жыл болды. Ұлттың рухани қазынасын байытқан бірқатар ірі тұлғалар өмірден өтті. Осы орайда Arasha.kz тілшісі өмірден өткен көрнекті қайраткерлер туралы шолу мақаласын ұсынады.
Асанәлі Әшімов (1937-2025)
Қазақ киносы мен театрының аңызы, КСРО және Қазақ КСР халық әртісі, Қазақстанның Еңбек Ері.
Асанәлі Әшімов қазақ сахнасы мен экранында қайталанбас бейнелер галереясын жасады. Оның Бекежан, Шадияров, Еламан секілді рөлдері ұлттық актерлік мектептің биік үлгісіне айналды. Соғыс жылдарындағы ауыр балалық шағы оны ерте есейтіп, болашақ өнер жолына төзім мен тереңдік сыйлады. Өмірінің соңына дейін Мұхтар Әуезов атындағы академиялық театрдың көркемдік жетекшісі болды.
Дулат Исабеков (1942-2025)
Қазақстанның Еңбек Ері, көрнекті жазушы-драматург.
Дулат Исабековтің прозасы мен драматургиясы қазақ қоғамындағы адам тағдыры, моральдық таңдау, ұрпақ сабақтастығы мәселелерін терең ашты. "Әпке", "Қарғын", "Мұрагерлер" секілді шығармалары ұлттық театр репертуарының алтын қорына енді.
Мұхтар Мағауин (1940-2025)
Қазақстанның халық жазушысы, тарихшы, әдебиет зерттеуші.
Мағауин қазақ тарихы мен рухани жадын көркем прозада жаңғыртқан қаламгер. "Аласапыран", "Шыңғыс хан", "Қобыз сарыны" еңбектері арқылы ол ұлттық тарихи сананы жаңа деңгейге көтерді. Соңғы жылдарын шетелде өткізіп, сонда дүниеден өтті.
Күләш Ахметова (1946-2025)
Лирик ақын, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты.
Күләш Ахметова поэзиясы нәзік сыршылдығымен, әйел жанының терең психологиясымен ерекшеленді. Оның өлеңдері бірнеше тілге аударылып, қазақ поэзиясының гуманистік рухын кеңінен танытты.
Мекемтас Мырзахметұлы (1930-2025)
Абайтану ғылымының ірі өкілі, филология ғылымдарының докторы.
Мекемтас Мырзахметұлы Абай ілімін жүйелі түрде зерттеп, "толық адам" концепциясын ғылыми айналымға терең енгізді. Ол бірнеше буын ғалым тәрбиелеп, ұлттық гуманитарлық ғылымға өлшеусіз үлес қосты.
Сейіт Қасқабасов (1940-2025)
Фольклортанушы, академик, Қазақстанның мемлекеттік сыйлығының лауреаты.
Қасқабасов қазақ ауыз әдебиетін ғылыми тұрғыда жаңаша зерделеп, эпос пен халық прозасының жанрлық жүйесін қалыптастырды. Оның еңбектері түркітану ғылымында кеңінен мойындалды.
Әкім Тарази (1933-2025)
Жазушы, драматург, сценарист, Қазақстанның Еңбек Ері.
Әкім Тарази шығармаларында адам мен қоғам, билік пен ар мәселелері өткір қойылды. Қазақ киносы мен театрына арналған сценарийлері ұлттық мәдениет тарихында айрықша орын алады.
Жабайхан Әбділдин (1933-2025)
Философ, академик, қоғам және мемлекет қайраткері.
Қазақстандағы диалектикалық логика мектебінің негізін қалаушы. Ол философия ғылымында іргелі еңбектер жазып, ондаған доктор мен кандидат тәрбиеледі.