Халықаралық шиеленістің өсуі, саяси тұрақсыздық және әлемнің көптеген елдерінде әлеуметтік-экономикалық жағдайдың нашарлауы коронавирус пандемиясының салдары болады. Мұндай болжамды Экономика және бейбітшілік институты мамандары өз баяндамасында айтып отыр.
Сарапшылар әлемнің 99,7% халқы тұратын 163 мемлекеттегі жағдайды зерттеген.
14 жылдан бері институт «бейбітшілік сүйгіштіктің жаһандық индексін» (Global Peace Index) құрайды, онда қоғамның ұйымшылдық деңгейі, адам құқығын сақтау, саяси және экономикалық тұрақтылық, түрмелерде қамалғандар саны, террористік қауіп деңгейі, қорғаныс шығындары және сол немесе басқа елдің жауынгерлік іс-қимылдарға қатысуы сияқты факторлар есепке алынады. 2020 жылы баяндама авторлары жаһандық индекстің төмендегенін атап өтіп, бұл тренд болашақта да, бірінші кезекте, пандемияның ұзақ мерзімді әсеріне байланысты сақталатынын болжайды.
«2019 жылғы дағдарысқа дейінгі экономикалық көрсеткіштерді қайтаруға бес жылға жуық уақыт кетуі мүмкін. Біз пандемия индексті құру кезінде ескерілетін көрсеткіштердің көпшілігіне теріс әсер етеді деп күтеміз», – деп мәлімдеді экономика және әлем институтының негізін қалаушы Стив Киллелеа.
Киллелеаның айтуынша, институт сарапшылары пандемиядан туындаған жаһандық экономикалық құлдырау зорлық-зомбылықпен бірге жүретін ереуілдер, жаппай акциялар мен үкіметке қарсы демонстрациялар санының күрт өсуіне алып келеді деп болжайды. Еуропадағы саяси тұрақсыздық өсімі күтілуде.
Сондай-ақ, ең алдымен АҚШ пен Қытай арасындағы кикілжің салдарынан халықаралық қақтығыстар күшеюі мүмкін. БҰҰ бітімгершілік бағдарламаларының толық қаржыландырылмауына байланысты әлемнің қауіпті аймақтары қақтығыстардың шиеленісуі де мүмкін.
