2024 жылдың 15-16 қарашасында Алматы қаласында өткен «Көшбасшылық және тұрақты даму» IV Республикалық денсаулық сақтау басшыларының форумы елдің денсаулық сақтау жүйесіндегі маңызды мәселелерді талқылауға және жаңа бастамалар ұсынуға арналды. Форумда жетекші сарапшылар, медициналық мекемелердің басшылары мен кәсіби қауымдастық өкілдері бас қосты. Іс-шара барысында еліміздің денсаулық сақтау инфрақұрылымының қазіргі жағдайы, кадрлық қамтамасыз ету мәселелері және медициналық қызметтердің сапасын арттыру жолдары кеңінен талқыланды. 

Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесі бүгінде бірқатар күрделі мәселелерге тап болып отыр. 

1. Инфрақұрылымның тозуы

Еліміздегі денсаулық сақтау нысандарының 49,3%-ы тозған, ал олардың 41,9%-ы 1980 жылға дейін салынған. Медициналық жабдықтардың жетіспеушілігі де жағдайды қиындатады – жабдықтардың тек 49,1%-ы жаңартылған. 

«Private Clinic Almaty» басшысы, хирург Олжас Шуленбаев бұл туралы өз пікірімен бөлісті: 

«Біздің елде денсаулық сақтау мекемелерінің жартысынан астамы жаңартуды қажет етеді. Жеке сектор өз мүмкіндіктерінің арқасында бұл мәселені шеше алады, бірақ мемлекеттік мекемелерге кешенді қолдау керек».

2. Кадр тапшылығы

Денсаулық сақтау саласында 270 563 медицина қызметкері жұмыс істейді, оның ішінде 79 261-і дәрігерлер. Дегенмен, бұл сан ауылдық жерлердегі қажеттіліктерді өтей алмайды. Жас мамандардың үлкен клиникаларда жұмыс істеуге ұмтылуы ауылдағы медицина сапасының төмендеуіне әкеледі. 

«Көптеген жас дәрігерлер жұмысын үлкен қалаларда бастағысы келеді, бірақ тәжірибе жинақтауға кішкентай мекемелерден бастау маңызды. Мен мансабымды аудандық ауруханадан бастадым, бұл мені шыңдады» – дейді Шуленбаев. 

3. Сапаны бақылау және стандарттау 

Көптеген мемлекеттік клиникаларда пациенттерге сапалы қызмет көрсетуге арналған бақылау жүйесі әлсіз. Жекеменшік секторда бұл бағыттағы жұмыстар айтарлықтай жақсы жолға қойылған. 

«Біздің клиникада әр пациенттің тарихы жоспарлы түрде тексеріледі, әлеуметтік желідегі барлық пікірлерге жауап беріледі. Мұндай бақылау жүйесі мемлекеттік секторда да қажет», – деп атап өтті Олжас Шуленбаев. 

Жаңғырту бағытындағы бастамалар

1. Ұлттық жобалар 

2022 жылғы Қазақстан халқына арналған Жолдауда денсаулық сақтау инфрақұрылымын жаңғыртуға ерекше көңіл бөлінді. «Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту» бағдарламасы аясында 650 жаңа нысан салу және 32 аудандық аурухананы көпсалалы медициналық мекемеге айналдыру жоспарланған. 

2. Мемлекеттік-жекеменшік әріптестік

Форум барысында жеке сектор мен мемлекеттің бірлескен жобаларды жүзеге асыру мүмкіндігі талқыланды. Жеке инвестициялар арқылы ауылдық жерлердегі денсаулық сақтау деңгейін көтеру мәселесі көтерілді. 

3. Инновациялық тәсілдер

2024 жылға арналған стратегия медициналық мекемелердің цифрландырылуын, жаңа жабдықтармен жабдықталуын және инновациялық әдістерді енгізуді көздейді. 

Қазақстанның денсаулық сақтау жүйесін жаңғырту – күрделі әрі ұзақ процесс. Бұл бағытта басшылардың көшбасшылық қасиеттері, кадрларды даярлау сапасы, инфрақұрылымды жаңарту және жеке сектордың рөлі маңызды. Форумның нәтижесінде ұсынылған идеялар мен шешімдер еліміздің денсаулық сақтау саласын жаңа деңгейге көтеруге бағытталды. 

Самал Асқар