Алматы облысының Еңбекшіқазақ ауданына қарасты Шелек ауылындағы мектептердің жағдайы бүгінде күрделі мәселелердің қатарында тұр. Мұғалімдер мен ата-аналар білім беру саласындағы қиындықтарға алаңдаушылық білдіріп, шұғыл шаралар қабылдауды талап етуде. Ауылдық жерлерде орын алып отырған бұл мәселелер тек Шелекке тән емес, еліміздің басқа да өңірлерінде кеңінен таралған проблемалармен үндес.
Шелек ауылында жалпы саны 9 мектеп болса, олардың ішінде Молдағұлова атындағы орта мектептің жағдайы ерекше назар аударуды қажет етеді. Бұл білім ордасында бұрын 947 оқушы білім алған болса, қазіргі уақытта олардың саны күрт азайып, 460 балаға дейін төмендеген. Ата-аналар балаларын басқа мектептерге ауыстыру үшін құжаттарын сұрап, осы мектептен кетуде. Бұл үрдіс жалғасуда, және алдағы уақытта оқушылар санының одан әрі азаюы күтілуде.
Мектептердегі тағы бір өзекті мәселе – үш ауысымдық оқыту жүйесінің кең таралуы. Кейбір мектептер 400-500 оқушыға арналған болса да, 2000-ға жуық бала білім алуда. Мұндай жағдайлар білім сапасына әсер етіп қана қоймай, мұғалімдерге де үлкен ауыртпашылық түсіруде. Шелек ауылындағы мектептердің бірі жабылып қалу қаупі бар, бұл жағдайда оқушылар мен мұғалімдер сапалы білім беру мүмкіндігінен айырылуы ықтимал. Бұл білім беру сапасына ғана емес, оқушылардың болашағына да үлкен сын.
Шелек ауылындағы жағдай еліміздің басқа да аймақтарындағы білім беру саласының қиындықтарын көрсетіп отыр. Түркістан облысындағы Арыс қаласында да осындай мәселелер орын алған. Онда үш ауысыммен оқыту жүйесі кең таралғандықтан, оқушылар мектепке таңертеңнен кешке дейін кезекпен барып, сабақ уақыты қысқаруда. Бұл балалардың білім алу деңгейіне кері әсерін тигізуде.
Батыс Қазақстан облысының Бөрлі ауылында да мұғалімдер санының жетіспеушілігі өзекті мәселе болып отыр. Кейбір пәндерден мамандардың жоқтығынан оқушылар тиісті деңгейде білім ала алмай келеді. Ауылдық жерлердегі мектептерге кадр тарту мәселесі әлі де шешімін таппай отыр, бұл жағдай білім сапасына айтарлықтай әсер етуде.
Мектептегі жағдайды жақсарту мақсатында педагогика саласының сарапшысы, профессор Айгүл Қарабаева былай дейді: «Үш ауысымдық мектептер білім беру сапасына кері әсерін тигізеді. Балалардың физикалық және психологиялық денсаулығына, білім деңгейіне ықпал етеді. Осындай жағдайлар мемлекет тарапынан ерекше назар аударуды талап етеді. Әсіресе ауылдық жерлерде мұндай жағдайды реттеу үшін жаңа мектептер салу және педагогикалық кадрларды қолдау қажет.»
Шелек ауылындағы және басқа да өңірлердегі мұғалімдер мен ата-аналар жергілікті билік орындарына және білім басқармаларына үндеу жолдап, шұғыл түрде жағдайды реттеуге шақыруда. Еліміздегі білім беру сапасын жақсартуды көздеген реформалар ауылдық жерлердегі осындай күрделі мәселелерге де назар аударуды талап етеді.
Ауылдық жерлердегі білім беру саласының мәселелері тек белгілі бір аймақтың ғана емес, бүкіл елдің болашағына әсер ететін маңызды фактор болып табылады. Шелек ауылының тұрғындары бұл мәселені назардан тыс қалдырмауды және білім саласына тиісті қолдау көрсетуді сұрайды. Елдің әр өңірінде орын алып отырған қиындықтарды шешу үшін жүйелі және кешенді шаралар қабылдау қажет.
Асқар Самал
