Қазақстанның мемлекеттік қызметкерлері енді бұрынғы қызметтерінде жіберген тәртіп бұзушылықтары үшін жауапқа тартылуы мүмкін. Бұл ереже саяси және әкімшілік мемлекеттік қызметкерлерге бірдей қолданылады, олардың қазіргі лауазымына қарамастан. Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев тәртіптік жаза қолдану ережелеріне өзгерістер енгізетін Жарлыққа қол қойды.
🔎 Мемлекеттік қызметкерлерді қалай жазалайды
Лауазымына қарамастан жауапкершілік:
Саяси мемлекеттік қызметкерлер бұрынғы лауазымдарында жасаған тәртіп бұзушылықтары үшін жауапқа тартылуы мүмкін. Егер тәртіп бұзушылық саяси лауазымда жасалса, жауапкершілік қызметкер жұмыс істеген мемлекеттік органда қаралады.
Әкімшілік мемлекеттік қызметкерлерге де дәл осындай ережелер қолданылады. Тәртіп бұзушылықтар қызметкер басқа органға ауысса да, оның соңғы жұмыс орнында тергеледі.
🕰️ Қызметтік тергеу мерзімдері мен процедуралары:
Мемлекеттік қызметкер бұрын жұмыс істеген орган үш жұмыс күні ішінде ағымдағы жұмыс орнын тексерудің басталғаны туралы хабарлауы керек.
Қызметтік тергеу материалдары тексеру аяқталғаннан кейін бес жұмыс күні ішінде жаңа жұмыс берушіге берілуі тиіс.
🗓️ Жазаларды автоматты түрде жою:
Егер мемлекеттік қызметкердің өкілеттігі тоқтатылғанға дейін тәртіптік жаза алынып тасталмаса, ол автоматты түрде жұмыстан босатылған күннен бастап жойылады.
👥 Орында жергілікті бақылауды күшейту:
Тәртіптік шаралар туралы шешімдер қызметкердің бұрынғы жұмыс орнында қабылданады, бұл жаңа басшылықтың ықпалынан қорғауға мүмкіндік береді.
🚦 Саяси жауапкершілік:
Саяси мемлекеттік қызметкерлер енді жұмыс орнын ауыстырса да, өз іс-әрекеттері үшін жеке жауапты болады. Бұл олардың жеке жауапкершілігін арттыруы тиіс.
📑 Реформалар контексті:
2025 жылдың ақпан айында Тоқаев Мемлекеттік қызмет істері агенттігіне жаңа «Мемлекеттік қызмет туралы» заң жобасын әзірлеуді және 2024-2029 жылдарға арналған мемлекеттік қызметті дамыту тұжырымдамасын жүзеге асыруды тапсырды. Бұл шаралар мемлекеттік басқарудағы тәртіп пен ашықтықты күшейтуге бағытталған.
Неліктен бұл маңызды:
Бұл жаңашылдықтар мемлекеттік қызметкерлерге қойылатын талаптарды арттырады және олардың кәсіби этикасын нығайтады. Енді жаңа лауазымға ауысу бұрынғы тәртіп бұзушылықтар үшін жауапкершіліктен босатпайды. Бұл билікті теріс пайдалану қаупін төмендетіп, мемлекеттік аппаратқа деген азаматтардың сенімін арттыруы тиіс.