2024 жылдың 3 желтоқсанында Оңтүстік Кореяның тарихында бұрын-соңды болмаған оқиға орын алды. Ел президенті Юн Сок Ёль күтпеген жерден әскери жағдай енгізіп, «КХДР жақтастарына қарсы тұру» қажеттілігі туралы мәлімдеді. Бұл әрекет елдің саяси сахнасын дүр сілкіндіріп, қоғамды екіге бөлді. Демократияның негіздері шайқалып, көшелер наразылық алаңына айналды. Ал бір түннің ішінде қабылданған шешімдер халықаралық қауымдастық назарын Корея түбегіне аударды.

Әскери жағдайдың алғышарттары

Президенттің бұл қадамы бір қарағанда мемлекет қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталғандай көрінді. Алайда, саяси сарапшылар мен оппозициялық партиялар мұның артында терең саяси есеп бар екенін алға тартуда. Юн Сок Ёль бұл әрекеті арқылы өз оппоненттерін саяси сахнадан шеттетіп, билігін нығайтуды көздеді ме? Осы сұрақтардың жауабы әлі күнге дейін талқыға түсіп жатыр.

Президент әскери жағдайды «үкімет жұмысының парализациясымен» түсіндірді. Оның айтуынша, оппозиция бюджетті қабылдаудан бас тартып, прокурорларға импичмент жариялау әрекеттерімен елдің конституциялық құрылымына қауіп төндірген. Алайда, бұл түсініктемелер қоғамда сенімсіздік туғызды.

Наразылық: Демократияның қорғаушылары

Әскери жағдай жарияланғаннан кейін, Сеулдің көшелерінде наразылық толқыны өршіді. Парламент ғимараты полиция мен әскерилердің бақылауында болды, бірақ бұл депутаттардың ғимаратқа кіруіне кедергі бола алмады. Олар терезелер мен қоршаулар арқылы ғимаратқа енді. Айрықша есте қалған сәттердің бірі — бұрынғы тележүргізуші, қазіргі оппозиция өкілі Ан Гви Рённың әскери қызметкермен бетпе-бет келуі. Оның батыл әрекеті бүкіл әлемге таралып, демократияны қорғаудың символына айналды.

Оппозицияның күшімен парламент мүшелері әскери жағдайды тоқтатуға дауыс берді. Бұл шешімге президент Юн Сок Ёль бағынуға мәжбүр болды. Сол түні Сеулдің көшелеріндегі әскерилер кері шегінді.

Әрекеттің салдары және саяси дағдарыс

Президенттің әрекеттері ел ішіндегі саяси шиеленісті одан әрі күшейтті. Оның партиясы бұл шешім туралы алдын ала білмегенін айтып, халықтан кешірім сұрады. Бірақ бұл мәлімдеме қоғамды тыныштандыра алмады. Сарапшылар бұл оқиғаны елдегі демократиялық институттарға жасалған ең ауыр соққы деп бағалап отыр.

Халықаралық қауымдастық та Оңтүстік Кореядағы оқиғаларға алаңдаушылық білдірді. Елдегі саяси тұрақсыздық тек ішкі ғана емес, сонымен қатар аймақтық қауіпсіздікке де әсер етуі мүмкін. Корея түбегіндегі тұрақсыздық жаһандық қауымдастықтың назарын аударып отыр.

Сабақ боларлық оқиға

Оңтүстік Кореядағы бұл оқиға демократияның қаншалықты нәзік екенін және оны қорғау үшін қоғамның батылдығы мен бірлігі қажет екенін көрсетті. Президенттің шешімі уақытша болса да, елде терең із қалдырды. Бұл жағдайдан алынған сабақтар болашақта демократиялық құндылықтарды сақтауға және нығайтуға ықпал етуі тиіс.

Бұл оқиға тек Корея түбегіндегі емес, әлемдегі демократиялық жүйелердің болашағы туралы ойлануға себеп болды. «Сеулдің түндері» бізге демократияны қорғау жолындағы күрестің оңай еместігін еске салды.

Самал Асқар