Қазақстанда 1 сәуірден бастап жылу электр станцияларының шекті тарифтері орта есеппен 15 пайызға артады. Бұл туралы Энергетика вице-министрі Қайрат Рахимов мәлімдеді.
Қазақстанда 45 энергия өндіруші ұйымның (ЭӨҰ) 37-сінің шекті тарифтері 2021 жылғы 1 сәуірден бастап ұлғаяды. Рахимовтың айтуынша, бастапқыда шекті тарифтерді 36 пайыз деңгейінде өсіру болжанды, бірақ талқылау барысында ол 15 пайызға дейін төмендетілді.
Оның мәліметінше, Қазақстанның энергетикалық көздерінің басым бөлігі өткен ғасырдың 60-70-ші жылдары пайдалануға берілген. 2020 жылдың қорытындысы бойынша Қазақстандағы энергетикалық активтердің тозуы 53%-ды құрайды. Тиісінше, өндіру секторындағы негізгі шығындар оларды жұмыс жағдайында ұстауға бағытталды – станцияның көпшілігінің кірістілік деңгейі нақты шығындардан төмен.
«Жеткіліксіз қаржыландыруға байланысты электр станцияларында жүргізіліп жатқан жөндеу компанияларының сапасы ерекше алаңдаушылық туғызады. Өкінішке орай, шекті тарифтерге салынған жөндеу науқандарына жұмсалатын шығындардың рұқсат етілген деңгейі қажеттіліктерді толық көлемде өтемейді», – деп атап өтті Рахимов.
Осы себепті электр энергиясын өндіру үшін үнемі әртүрлі себептермен шамамен 2 000 МВт жөндеу үстінде және қолжетімді емес, бұл Оңтүстік үш облыс Жамбыл, Түркістан және Қызылорданың жиынтық тұтынуымен салыстыруға болады.
«Толық қаржыландырылмағандықтан апаттар мен технологиялық өшірулер санының өсуі байқалады. 2020 жылы Қазақстанның біртұтас электр энергетикалық жүйесінде 4 458 технологиялық бұзушылыққа жол берілген (2019 жылмен салыстырғанда 11%-ға өскен). Әрбір ірі технологиялық бұзушылық – Қазақстанның бүкіл энергетикалық жүйесіндегі апат тәуекелі.
Электр станцияларындағы шекті тарифтерді уақтылы түзету оларды жаңғырту жұмыстарын сапалы жүзеге асыруға, сондай-ақ 2021-2022 жылдардың күзгі-қысқы кезеңінен сәтті өту және авариялық жағдайларды азайту үшін уақтылы және толық көлемде жөндеу жүргізуге мүмкіндік береді»,-деп түсіндірді вице-министр.
Оның айтуынша, тарифтердің өсуі көмір бағасының өсуіне байланысты. 2020 жылы «Қаражыра» көмірінің құны 8,6 пайызға, «Богатырь көмірі» көмірінің құны 9,9 пайызға өсті. Оны тасымалдау шығындары 7 пайызға артты.
«Энергия өндіруші ұйымдардың көмір разрездері алдындағы берешегінің жалпы сомасы шамамен 2 млрд. теңге, ал газ кәсіпорындары алдында шамамен 4 млрд теңге берешегі қалыптасты, – деді Рахимов.
Бұдан басқа, тарифтерді қайта қарау 45 энергия өндіруші ұйымның өндірістік персоналының шамамен 23 мың жұмыс орнын сақтауға көмектеседі, олар үздіксіз жұмысты және ел мен Қазақстанның тұтынушыларын электр энергиясымен қамтамасыз етеді.
