Жас ғалымдар ғылымның дамуына елеулі үлес қосатын, зерттеу жұмыстарына жаңа идеялар мен әдістер әкелетін мамандар. Оларды қолдау – ғылыми прогрестің маңызды аспектісі. Мемлекеттік «Грант» жас ғалымдардың зерттеу жүргізуіне, білімін жетілдіруіне және инновациялық жобаларды жүзеге асыруына мүмкіндік береді.
«Грант» жас ғалымдарға ғылыми зерттеулерін қаржыландыруға мүмкіндік беріп қана қоймай, олардың кәсіби дамуына, жаңа технологиялар мен әдістерді меңгеруіне ықпал етеді. Грант алу арқылы жас ғалымдар халықаралық конференцияларға қатысып, әлемдік ғылыми қоғамдастықпен байланыс орнатады.
Жас ғалымдарды қолдауға арналған гранттық бағдарламалар әртүрлі деңгейде жүзеге асырылады: мемлекеттік, халықаралық және университеттік. Әрбір бағдарлама өзіндік ерекшеліктері мен талаптарына ие.
Қазақстанда жас ғалымдарды қолдауға бағытталған бірнеше бағдарлама мен гранттық мүмкіндіктер бар. Міне, олардың кейбіреулері:
- Болашақ халықаралық стипендиясы: Бұл бағдарлама Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен құрылған және жас қазақстандық ғалымдарға шетелде білім алуға мүмкіндік береді. Стипендия алған студенттер әлемнің жетекші университеттерінде оқуға және зерттеу жүргізуге мүмкіндік алады.
- Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі: Министрлік жас ғалымдарға арналған арнайы гранттық бағдарламалар мен конкурстар ұйымдастырады. Мысалы, «Жас ғалымдарға арналған гранттар» бағдарламасы.
- «Жас ғалым» жобасы: Бұл жоба аясында жас ғалымдардың ғылыми-зерттеу жобаларын қолдау үшін гранттар беріледі. Жобаның мақсаты — жастардың ғылыми қызметке қызығушылығын арттыру және ғылыми кадрлардың жаңа буынын тәрбиелеу.
- Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобаларға арналған гранттар: Қазақстанның Ұлттық Ғылым Академиясы мен басқа да ғылыми ұйымдар жас ғалымдарға ғылыми-зерттеу жобаларын жүзеге асыруға көмектеседі.
- Халықаралық бағдарламалар мен гранттар: Қазақстандық жас ғалымдар халықаралық ұйымдар мен қорлар ұсынатын гранттық бағдарламаларға да қатыса алады. Мысалы, Horizon 2020, Fulbright Program, және т.б.
- Университеттер мен зерттеу орталықтары: Қазақстанның көптеген университеттері мен зерттеу орталықтары жас ғалымдарға арналған ішкі гранттар мен стипендиялар ұсынады. Мысалы, Назарбаев Университеті, Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті және т.б.
Қорыта келе, жас ғалымдарға арналған гранттар олардың кәсіби дамуына, жаңа зерттеу жүргізуіне және ғылымға елеулі үлес қосуына мүмкіндік береді.
Жас ғалымдарға арналған гранттар мен бағдарламалар туралы толық ақпарат алу үшін Қазақстанның Білім және ғылым министрлігінің ресми сайтында немесе тиісті ұйымдардың сайттарында ақпарат іздеуге болады.
Самал Асқар